Otu esi achọpụta ndepụta ọdụ ụgbọ mmiri niile mepere emepe na Linux


N'isiokwu a, anyị ga-ekwu okwu nkenke maka ọdụ ụgbọ mmiri na netwọk kọmputa wee gaa ka ị nwere ike depụta ọdụ ụgbọ mmiri niile mepere emepe na Linux.

Na ịkparịta ụka n'Ịntanet, yana n'ezie na usoro ngwanrọ, ọdụ ụgbọ mmiri bụ ihe ezi uche dị na ya nke na-arụ ọrụ dị ka njedebe nke nkwurịta okwu iji chọpụta ngwa ma ọ bụ usoro enyere na sistemụ arụmọrụ Linux. Ọ bụ nọmba 16-bit (0 ruo 65535) nke na-ekewa otu ngwa na nke ọzọ na sistemụ njedebe.

Usoro ụgbọ njem ịntanetị abụọ kachasị ewu ewu, Usoro njikwa nnyefe (TCP) na Onye ọrụ Datagram Protocol (UDP) na usoro ndị ọzọ amachaghị ama na-eji nọmba ọdụ ụgbọ mmiri maka nnọkọ nkwurịta okwu (isi iyi na nọmba ọdụ ụgbọ mmiri na njikọ ya na adreesị IP isi mmalite na ebe aga).

Na mgbakwunye, njikọ nke adreesị IP, ọdụ ụgbọ mmiri na protocol dị ka TCP/UDP ka a maara dị ka oghere, ọrụ ọ bụla ga-enwerịrị oghere pụrụ iche.

N'okpuru bụ ụdị ọdụ ụgbọ mmiri dị iche iche:

  1. 0-1023 – ọdụ ụgbọ mmiri a ma ama nke a na-akpọkwa ọdụ ụgbọ mmiri sistemụ.
  2. 1024-49151 – ọdụ ụgbọ mmiri edebanyere aha, nke a makwaara dị ka ọdụ ụgbọ mmiri.
  3. 49152-65535 - ọdụ ụgbọ mmiri dị ike, nke a na-akpọkwa ọdụ ụgbọ mmiri nkeonwe.

Ị nwere ike ịlele ndepụta ngwa dị iche iche yana nchikota ọdụ ụgbọ mmiri/protocol na faịlụ /etc/services na Linux site na iji iwu nwamba:

$ cat /etc/services 
OR
$ cat /etc/services | less
# /etc/services:
# $Id: services,v 1.48 2009/11/11 14:32:31 ovasik Exp $
#
# Network services, Internet style
# IANA services version: last updated 2009-11-10
#
# Note that it is presently the policy of IANA to assign a single well-known
# port number for both TCP and UDP; hence, most entries here have two entries
# even if the protocol doesn't support UDP operations.
# Updated from RFC 1700, ``Assigned Numbers'' (October 1994).  Not all ports
# are included, only the more common ones.
#
# The latest IANA port assignments can be gotten from
#       http://www.iana.org/assignments/port-numbers
# The Well Known Ports are those from 0 through 1023.
# The Registered Ports are those from 1024 through 49151
# The Dynamic and/or Private Ports are those from 49152 through 65535
#
# Each line describes one service, and is of the form:
#
# service-name  port/protocol  [aliases ...]   [# comment]

tcpmux          1/tcp                           # TCP port service multiplexer
tcpmux          1/udp                           # TCP port service multiplexer
rje             5/tcp                           # Remote Job Entry
rje             5/udp                           # Remote Job Entry
echo            7/tcp
echo            7/udp
discard         9/tcp           sink null
discard         9/udp           sink null
systat          11/tcp          users
systat          11/udp          users
daytime         13/tcp
daytime         13/udp
qotd            17/tcp          quote
qotd            17/udp          quote
msp             18/tcp                          # message send protocol
msp             18/udp                          # message send protocol
chargen         19/tcp          ttytst source
chargen         19/udp          ttytst source
ftp-data        20/tcp
ftp-data        20/udp
# 21 is registered to ftp, but also used by fsp
ftp             21/tcp
ftp             21/udp          fsp fspd
ssh             22/tcp                          # The Secure Shell (SSH) Protocol
ssh             22/udp                          # The Secure Shell (SSH) Protocol
telnet          23/tcp
telnet          23/udp

Iji depụta ọdụ ụgbọ mmiri niile mepere emepe ma ọ bụ ọdụ ụgbọ mmiri na-agba ugbu a gụnyere TCP na UDP na Linux, anyị ga-eji netstat, bụ ngwa dị ike maka nyochaa njikọ netwọkụ na ọnụ ọgụgụ.

$ netstat -lntu

Proto Recv-Q Send-Q Local Address               Foreign Address             State      
tcp        0      0 0.0.0.0:22                  0.0.0.0:*                   LISTEN      
tcp        0      0 0.0.0.0:3306                0.0.0.0:*                   LISTEN      
tcp        0      0 0.0.0.0:25                  0.0.0.0:*                   LISTEN      
tcp        0      0 :::22                       :::*                        LISTEN      
tcp        0      0 :::80                       :::*                        LISTEN      
tcp        0      0 :::25                       :::*                        LISTEN      
udp        0      0 0.0.0.0:68                  0.0.0.0:*                               

Ebee,

  1. -l - na-ebipụta naanị sọket ege ntị
  2. -n - na-egosi nọmba ọdụ ụgbọ mmiri
  3. -t - na-enyere ndepụta nke ọdụ ụgbọ mmiri tcp aka
  4. -u - na-enyere ndepụta nke ọdụ ụgbọ mmiri udp aka

Ịnwekwara ike iji iwu ss, ọrụ bara uru ama ama maka nyocha oghere na sistemụ Linux. Gbaa iwu dị n'okpuru ka ịdepụta ọdụ ụgbọ mmiri TCP na UCP niile mepere emepe:

$ ss -lntu

Netid State      Recv-Q Send-Q               Local Address:Port       Peer Address:Port 
udp   UNCONN     0      0                    *:68                     *:*     
tcp   LISTEN     0      128                  :::22                    :::*     
tcp   LISTEN     0      128                  *:22                     *:*     
tcp   LISTEN     0      50                   *:3306                   *:*     
tcp   LISTEN     0      128                  :::80                    ::*     
tcp   LISTEN     0      100                  :::25                    :::*     
tcp   LISTEN     0      100                  *:25  

Mee ka ọ bụrụ isi ihe ịgụ site na ibe nwoke nke iwu dị n'elu maka ozi ojiji ọzọ.

Na nchịkọta, ịghọta echiche nke ọdụ ụgbọ mmiri na netwọk kọmputa dị ezigbo mkpa maka sistemụ na ndị nchịkwa netwọk. Ị nwekwara ike ịgafe ntuziaka netstat a site na iji ọmụmaatụ dị mfe, nke ziri ezi na nke akọwara nke ọma.

N'ikpeazụ ma ọ dịghị ihe ọzọ, kpọtụrụ anyị site na ịkekọrịta ụzọ ndị ọzọ maka ịdepụta ọdụ ụgbọ mmiri mepere emepe na Linux ma ọ bụ jụọ ajụjụ site na mpempe nzaghachi n'okpuru.